Tập san VỮNG TIẾN: Liên đoàn Hội an, Đạo Quảng nam

Giới thiệu:

- Năm 1930 phong trào Hướng Đạo xuất hiện tại Hà Nội - Hải Phòng và lan dần ra khắp các tỉnh. Mãi đến năm 1938, Phong trào mới xuất hiện tại Thành Phố Hội An, do hai Trưởng Nguyễn Thúc Tuân và Lê Duy Thước vừa được chuyển về làm công chức ở Hội An, kết họp với Trưởng Trương Thiệp, hình thành Liên đoàn Hội An, với Tráng đoàn Chi Lăng, Thiếu đoàn Lê Lợi và 2 Bầy Nguyễn Trãi, Trần Nguyên Hãn. Thời gian này Hướng Đạo đã hấp dẫn phần lớn thanh thiếu niên trong thành phố và một số công chức tham gia sinh hoạt “xì cút” (Scout).

- Kháng chiến toàn quốc năm 1946 bùng nổ, Hướng Đạo tại Hội An ngừng sinh hoạt.

- Năm 1954 hoà bình lập lại nhưng mãi đến năm 1960, khi các trưởng Hướng Đạo ở Hội An đã "An cư lạc nghiệp" thì mới bắt tay vào việc tái lập Hướng Đạo Hội An, mà tiêu biểu là trưởng Nguyễn Thanh Viêm - Trương Thiệp - Nguyễn Ánh Anh - các đơn vị Tráng — Thiếu -Ấu lại ra đời.

Liên đoàn Hội An tiếp tục hoạt động trực thuộc đạo An Hải Đà Nẵng. Lần lượt do các trưởng Nguyễn Như Lâm - Lê Khuê làm Liên đoàn trưởng.

Sau kỳ trại Liên đạo năm 1964 tại sân vận động Hội An - Liên đoàn Hội An trở thành liên đoàn "biệt lập", lúc này Trưởng Lương Hảithay thế Trưởng Lê Khuê làm Liên đoàn trưởng. Khoảng thời gian này từ Hội An phong trào lan đến thị trấn Vĩnh Điện (Điện Bàn). Trưởng Trần Thanh Quế lập Liên đoàn Điện Bàn với đầy đủ các đơn vị Ấu (Chí Linh) Thiếu (Lê Lai), Tráng (Chi Lăng), và tháng 9/1965 liên đoàn Hội An chính thức trở thành Đạo Quảng Nam với Trưởng Lương Hải làm Đạo Trưởng.

Dầu đang thời kỳ chiến tranh ác liệt nhưng phong trào Hướng Đạo ở Hội An vẫn không ngừng tăng nhân số.

- Đầu năm 1970 Trưởng Lương Hải đổi nhiệm sở, Trưởng Nguyễn Ánh Anh được đề cử làm Đạo trưởng và đã tổ chức tham dự trại họp bạn “Giữ vững” tại Suối Tiên (Thủ Đức) kỷ niệm 40 năm thành lập Phong trào HĐVN.

Sau trại họp bạn này phong trào lại phát triển quá mạnh nên liên đoàn Hội An phải tách thành hai Liên đoàn là Liên đoàn Hoa Lư (Trưởng LĐT. là Hồ Đại Sơn), Liên đoàn Lam Sơn (LĐT. Nguyễn Lợi);

- Đặc biệt cuối năm 1973, một Thiếu đoàn nữ do Trưởng Lê Thị Thuthành lập, lấy tên là "Âu Cơ" sinh hoạt trong Hội nam Hướng Đạo tại Hội An.

- Tháng 12/1974 gần 200 HĐS Hội An tham dự trại họp bạn "Tự Lực" tại Tam Bình (Thủ Đức) nhưng do thời tiết không thuận lợi nên đoàn chỉ đến được thị xã Quảng Ngãi và phải trở về Hội An với nỗi buồn vời vợi.

Và như vậy đến thời điểm tháng 3/1975 ở khu vực “Thượng Chùa cầu - Hạ Âm Bổn” đã có gần 300 HĐS với 30 huynh trưởng.

- Sau năm 1975 cùng với tình hình của Hội HĐVN phong trào Hướng Đạo tại Hội An hoạt động theo chiều sâu, các anh chị em "giữ chặt mối dây" qua những lần tang ma, giỗ, cưới và tất niên hàng năm.

- Bước qua thế kỷ 21, từ năm 2000 Phong trào HĐ phục hoạt mạnh ở các tỉnh phía nam nhất là sự có mặt của liên đoàn Non Nước tại Thành phố Hồ Chí Minh, quy tụ phần lớn các HĐS ở Hội An do Trưởng Trương Phúc Loan và Trưởng Lương Hải thành lập, đã làm phấn khích sự mong muốn tái lập Hướng đạo tại thành phố Hội An của một số anh chị em Hướng đạo ở quê nhà; thêm vào đó với dư âm trại họp bạn “Bách hợp” kỷ niệm 100 năm thành lập Hướng đạo Thế giới, tại Kỳ Vân - Vũng Tàu.

- Tháng 12/2007 các HĐS ở Hội An đã đồng thuận tái lập Liên đoàn Hội An với 4 đơn vị bước đầu: Kha đoàn Bắc Đẩu, Thiếu Đoàn Lê Lợi, Nữ Thiếu đoàn Âu Cơ và Áu đoàn Nguyễn Trãi với số lượng hơn 100 đoàn sinh - Trưởng Hà Thắng được tín nhiệm làm Đạo trưởng và trưởng Hồ Văn Hoà làm Liên đoàn trưởng LĐ Hội An. Với sự tin yêu của phần lớn phụ huynh trong thành phố nhân số Liên đoàn tăng lên vùn vụt. Nhưng do chưa được phép của chính quyền địa phương nên các huynh trưởng đành phải phát huy phương pháp "Hàng đội tự trị" của phong trào một cách tối đa.

Dầu gặp nhiều tình huống khó khăn nhưng trong tháng 7 năm 2010 gần 60 HĐS thuộc liên đoàn Hội An vẫn có mặt đầy đủ tại trại họp bạn Toàn quốc “Bách Việt” ở Bình Dương trong tinh thần tự lực kỷ niệm 80 năm phong trào HĐVN.

Sau thời gian này Đạo trưởng Hà Thắng chẳng may bị bạo bệnh qua đời. Các huynh trưởng trong Đạo đã nhất trí đề cử Trưởng Hồ Văn Hoà thay thế, nhằm tiếp tục trồng người theo phương pháp Hướng đạo.

Hiện nay Liên đoàn Hội An đang từng bước vượt qua khó khăn trong việc sắp xếp thời khoá biểu học tập của các em, với sự cho phép của phụ huynh để tiến tới sinh hoạt đều đặn như cũ, cũng như các Trưởng đã tích cực tham dự các trại huấn luyện để dần dần hoàn thiện nghề Trường của mình.

- Trải qua 73 năm “Thương hải biến vi tang điền” Liên đoàn Hội An vẫn vươn lên, vẫn hiện diện theo từng bước thăng trầm của phong trào HĐVN. Dầu cho Hội An vùng đất không rộng - người không đông - Một thành phố vốn “đi dăm phút trở về chốn cũ” nhưng "Tình Hướng Đạo" thật là mênh mông. Vì vậy các HĐS Hội An vẫn và đang tiếp tục giữ vững tinh thần “Hướng Đạo một ngày - Hướng Đạo một đời” với ước nguyện giữ ngọn lửa “Scouting for Boy” đến nhiều thế hệ mai sau ở đất “Hoài Phố” này.

Viết từ Hội An, mùa thu 2011